Wat motiveerde je om rechten te studeren? Waarom wilde je advocaat worden?

Net als sommigen anderen ben ik min of meer toevallig in de rechten beland. Oorspronkelijk wilde ik geneeskunde studeren, maar ik realiseerde me al snel dat onderwerpen zoals ziekte en dood beter aan anderen konden worden overgelaten. Op de een of andere manier voelde rechten gewoon goed: het draait om taal, logisch denken en het begrijpen van sociaal-politieke processen—dingen die ik op school al interessant vond. Het bleek de juiste keuze te zijn.

Na mijn juridische opleiding besloot ik advocaat te worden. Ik geniet van de rol waarin je belangen vertegenwoordigt. Het vereist niet alleen gedegen juridische kennis, maar soms ook een flinke dosis juridische creativiteit. Het gaat immers niet alleen om het toepassen van de wet op een formulematige manier, maar om het vinden van praktische oplossingen die aansluiten bij de belangen van de cliënt. Tijdens dit proces krijg je waardevolle inzichten in verschillende delen van de samenleving en de economie. Kortom: je ziet veel en leert veel.

Wat vind je het leukste aan je werk? Wil je een carrièrehoogtepunt delen?
De afwisseling. Het leren kennen van interessante mensen en bedrijven. Het constant verbreden van mijn horizon en het duiken in nieuwe juridische vraagstukken. Die enthousiasme begon al tijdens mijn studie. Het oprichten van de vereniging recode.law was zeker een hoogtepunt in die tijd. In mijn nog jonge carrière is het hoogtepunt het vertrouwen dat ik al vroeg kreeg: het onderhouden van klantcommunicatie, het ontwikkelen van mijn eigen juridische werkproducten en het begeleiden van jonge juristen in opleiding.

Wat fascineert je aan het publiekrecht?

Publiekrecht heeft vaak een wat stoffig imago—tenzij we het hebben over staatsrecht of internationaal recht. Maar in bijna elk gebied raakt het aan de fundamenten van hoe we samenleven als samenleving. Het biedt essentiële bescherming tegen willekeur van de staat en ongelijkheid, reguleert economische activiteiten, creëert prikkels en maakt nieuwe fenomenen zoals kunstmatige intelligentie mogelijk of beperkt ze. Hier kun je niet alleen getuige zijn van hoe de toekomst wordt gevormd, maar er ook actief aan bijdragen als advocaat, in contact met zowel publieke instellingen als private actoren. Dat is fascinerend—en ontzettend leuk.

Waarom heb je voor PSWP gekozen, en wat maakt PSWP bijzonder?

Ik leerde PSWP kennen tijdens mijn juridische stage. Ik heb mijn tijd daar als zeer positief ervaren. Dat komt door de boutique-structuur, het team van jonge medewerkers en ervaren partners die veel waarde hechten aan het opleiden van goede juristen, en de interessante zaken, die vaak volledig onontgonnen juridische vraagstukken betreffen die de kern van ons rechtssysteem raken. Voor mij is het deze mix—de kwaliteit van het juridische werk, de sterke opleiding en de uitdagende, actuele onderwerpen—die PSWP uniek maakt. Dat was ook de doorslaggevende factor voor mij.

Welke kwaliteiten definiëren een goede advocaat—nu en in de toekomst?

Naar mijn mening blijven empathie, precisie, een gevoel voor risico’s en kernkwesties, en een snelle begripsvorming net zo essentieel in de toekomst als nu. Even belangrijk is een gevoeligheid voor communicatie: ons werk draait immers altijd om mensen—of ze nu handelen in hun eigen belang of als onderdeel van een groter geheel, zoals een bedrijf. Mensen willen begrepen worden—zowel op persoonlijk vlak als in termen van hun juridische probleem. Zich verschuilen achter academische juridische constructen en technisch jargon helpt daarbij niet veel.

Welke impact heeft technologie—vooral kunstmatige intelligentie—op juridisch werk, vanuit het perspectief van een advocaat?

Kunstmatige intelligentie, en met name generatieve AI, kan ons op veel manieren ondersteunen en helpen onze juridische capaciteiten te verbeteren. Ik geloof dat een nieuwsgierige en geïnformeerde omgang met AI essentieel is voor advocaten om concurrerend te blijven. Juridisch werk—vooral het tekstintensieve deel—wordt bijzonder beïnvloed door deze verschuiving. En dat is onmiskenbaar een kans: processen kunnen efficiënter, sneller en gestructureerder worden; repetitieve (en soms saaie) taken kunnen worden uitbesteed. Deze efficiëntiewinsten kunnen ook de toegang tot recht voor consumenten verbeteren—bijvoorbeeld door grootschalige procedures te stroomlijnen.

Als gevolg hiervan zullen ook beloningsmodellen waarschijnlijk evolueren, aangezien sommige taken nu in seconden kunnen worden voltooid. Tegen de achtergrond van deze gelaagde veranderingen hoop ik dat sterke wetgevende beslissingen en proactieve initiatieven in de sector ons zullen leiden naar oplossingen die iedereen ten goede komen. En natuurlijk moeten we daar allemaal aan bijdragen.

Wat is jouw visie op juridisch werk over vijf en tien jaar?

Dit is een bijzonder spannende vraag in het licht van technologische veranderingen. Misschien is dit hoe mijn grootouders zich voelden toen ze hun eerste telefoonlijn thuis kregen en ineens interlokale gesprekken konden voeren—nieuwsgierig naar wat er nog zou komen, een beetje overweldigd door een technologie die vertrouwde processen veranderde of zelfs verving. Natuurlijk brengt dat ook veel onzekerheid met zich mee. Gezien de snelheid van verandering—vooral de vooruitgang in AI in de afgelopen twee jaar—is het moeilijk te voorspellen hoe de dingen er over vijf of tien jaar uit zullen zien.

Mijn algemene visie is echter deze: ik geloof dat de kernpijlers van ons werk blijven bestaan—het oplossen van sociale conflicten, het balanceren van concurrerende belangen en menselijke interactie. De manier waarop we werken zal veranderen: het zal (nog) sneller worden, veel taken zullen verdwijnen of geautomatiseerd worden. We zullen ons kunnen—en moeten—richten op een van de centrale doelen van juridisch werk: het voorkomen of oplossen van conflicten. Hoe we dat precies doen? De tijd zal het leren.